Pamiątki rodzinne Rotmistrza Pileckiego można oglądać w rodzinnym domu w Ostrowi Mazowieckiej

przez Monika Tarka-Kilen

W oryginalnie zachowanym domu rodzinnym Marii Pileckiej, żony Rotmistrza Witolda Pileckiego działa Muzeum Dom Rodziny Pileckich. Od 2 listopada 2022 roku w zabytkowym, odrestaurowanym budynku w Ostrowi Mazowieckiej dostępna jest wystawa stała, ukazująca w nowym świetle postać jednego z największych polskich bohaterów – „ochotnika do Auschwitz”.

W domu w Ostrowi Mazowieckiej na ul. ul. Warszawskiej 4 wychowała się Maria Ostrowska, z którą Witold Pilecki wziął ślub w miejscowym kościele. Po wybuchu wojny miasto znalazło się na granicy Generalnego Gubernatorstwa i Związku Sowieckiego. Maria Pilecka schroniła się tu wraz z dziećmi, tu także mieszkała w czasie służby Witolda w armii Andersa i jego sfałszowanego procesu przed komunistycznym sądem. Można śmiało powiedzieć, że ten budynek to jedyne miejsce w obecnych granicach Polski, które można nazwać „domem” rodziny Pileckich. Nic więc dziwnego, że w tym miejscu otwarto Muzeum oraz wystawę stałą „O Marii i Witoldzie Pileckich”.

Na wystawie można oglądać cenne pamiątki związane z życiem Witolda Pileckiego – obiekty, które nie tylko ilustrują historię, ale także są jej niemymi świadkami. Niewątpliwie jednym z najcenniejszych są drzwi pochodzące z mieszkania na warszawskim Żoliborzu, w którym Pilecki dał się aresztować, i tym samym rozpoczął swoją misję w KL Auschwitz. Widać w nich zalaną żywicą dziurę z kulą karabinową z powstania warszawskiego. Takich symbolicznych przedmiotów jest na wystawie dużo więcej.

O Marii i Witoldzie Pileckich

Wystawa „O Marii i Witoldzie Pileckich” zaaranżowana została na trzech poziomach historycznego domu, wybudowanego w 1901 roku przez Konstantego Ostrowskiego – ojca Marii Pileckiej. Na parterze i poddaszu autorzy przedstawili historię Marii, także w okresie po śmierci jej męża. Pokazali również jej najbliższą rodzinę i miasto.

Postać rotmistrza na różnych etapach jego życia została zaprezentowana w ośmiu salach części podziemnej. Ekspozycja muzealna oddziałuje obrazem, światłem i dźwiękiem, łącząc tradycyjne środki wystawiennicze z nowoczesnymi rozwiązaniami multimedialnymi. Wrażenie robi część opowieści o tragicznej śmierci Pileckiego – przedstawiona w filmowej, fabularnej formie, historia śledztwa, rozprawy i wykonania wyroku śmierci.

Zadaniem naszego muzeum jest pokazanie rotmistrza Witolda Pileckiego nie tylko jako polskiego „superbohatera”, lecz także jako zwykłego człowieka. Chcemy opowiadać zarówno o szczegółach jego misji wywiadowczej w niemieckim obozie koncentracyjnym, jak i o wydarzeniach i ludziach kształtujących jego charakter.

 

W soczewce historii miasta pokazujemy też losy Polski oraz dzieje Zagłady – bezprecedensowej zbrodni, o której informowały raporty Pileckiego z KL Auschwitz, a której jeden z pierwszych aktów rozegrał się nieopodal siedziby muzeum. Przygotowując się do otwarcia, dostrzegliśmy wyraźnie, że nasza misja jest podobna do misji Witolda Pileckiego. Chcemy informować o nieznanych nazistowskich i sowieckich zbrodniach, ale również integrować lokalną społeczność.

– mówi Karol Madaj, dyrektor muzeum.

Zanim otwarto muzeum wykonano szeroką archiwalną kwerendę, zakupiono całe kolekcje od działających przez dziesięciolecia historyków, jednak – co jest nie zwykle ważne w muzeum skupionym na historii regionu – część pamiątek została przekazana przez mieszkańców miasta. Jak zaznacza dyrektor muzeum, szczególne podziękowania należą się Andrzejowi i Krzysztofowi Pileckim, a także Markowi Ostrowskiemu za udostępnienie cennych artefaktów.

Nowoczesne muzeum narracyjne to jednak nie tylko same obiekty, to opowieść o ludziach i historiach, cytaty z dokumentów i wspomnień, instalacje artystyczne, dźwięki i uzupełniające wszystko multimedia. Mamy nadzieję, że energia zawarta w tej ekspozycji zostanie uwolniona podczas otwarcia i da nową dynamikę rozmowom o Witoldzie Pileckim, ale i o historiach rodzin, które doświadczyły wojny

– mówi Aleksandra Kaiper-Miszułowicz, kuratorka wystawy stałej.

Poza wystawą stałą Muzeum Dom Rodziny Pileckich zaoferuje szeroką działalność kulturalną, edukacyjną oraz popularyzatorską i wydawniczą. To nowe, ważne miejsce dla turystyki kulturowej, mieszkańców Ostrowi Mazowieckiej i okolic oraz miłośników historii i muzeów z całej Polski.

Otwarcie muzeum zostało wybrane 22 czerwca 2023 roku Wydarzeniem Historycznym Roku.

Muzeum Dom Rodziny Pileckich znajduje się na ul. Warszawskiej  4 – Ostrów Mazowiecka.  Adres strony internetowej, gdzie można poczytać o muzeum – www.muzeumpileckich.pl.

Źródło: mat.pras, Muzeum Rodziny Pileckich

Polecane artykuły

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Akceptuj Czytaj więcej