W Lubelskim Centrum Konferencyjnym odbyło się kolejne spotkanie w ramach LubDokument – Lubelskiej Szkoły Dokumentu Filmowego, które poświęcone było zagładzie Żydów i ratowaniu ich przez polskie rodziny. W czasie uroczystości uhonorowano za szczególne zasługi panią Mariannę Krasnodębską z domu Jarosz.
Spotkanie odbyło się 18 maja w Lublinie. Było to szczególne wydarzenie za sprawą wyjątkowego gościa – kpt. Marianny Krasnodębskiej ps. “Wiochna”. Pani Marianna to żołnierka AK, która wraz z rodziną pomagała Żydom w trakcie II wojny światowej. Podczas spotkania Bartłomiej Bałaban w imieniu Zarząd Województwa Lubelskiego przekazał Wiochnie pamiątkowy medal za zasługi dla województwa lubelskiego.
Projekt LubDokument realizowany przez Stowarzyszenie Trzy Kropki w ramach programu „Warto być Polakiem”, którego organizatorem jest Samorząd Województwa Lubelskiego. Jego celem jest pielęgnowanie polskości i wartości patriotycznych przez mieszkańców województwa lubelskiego.
Spotkanie 18 maja 2022 poświęcone było zagładzie Żydów i ratowaniu ich przez polskie rodziny. Pokazane zostały dwie wystawy. “Polacy ratujący Żydów podczas II wojny światowej” przygotowana przez IPN przybliżyła to zagadnienie, pokazując wybrane aspekty polskiej pomocy zarówno indywidualnej jak i zorganizowanej, podejmowanej na terenie okupowanej Polski, ale również poza jej granicami poprzez polskie władze na uchodźctwie i jako indywidualne inicjatywy polskich dyplomatów. Wystawa przedstawia również szerszy kontekst okupacyjnej rzeczywistości i terroru okupanta, a także represje, które dotknęły osoby zaangażowane w pomoc Żydom. Nie pomija również problemu donosicielstwa i innych działań części Polaków utrudniających udzielanie pomocy.
Drugą wystawą jest “Tak jakby nas nigdy nie było – Aktion Reinhardt” zrealizowana przez Państwowe Muzeum na Majdanku. Ekspozycja została poświęcona jednemu z najbardziej krwawych rozdziałów historii w okresie 1942–1943. Za datę symbolizującą rozpoczęcie akcji eksterminacyjnej uznaje się 16/17 marca 1942 r., gdy do Bełżca przywieziono pierwszy transport Żydów z lubelskiego getta. Plansze pokazują likwidację getta w Lublinie, powstałe specjalnie na potrzeby Aktion “Reinhardt” obozy zagłady w Bełżcu, Sobiborze i Treblince oraz włączone w realizację mordu niemieckie obozy koncentracyjne KL Lublin (Majdanek) i KL Auschwitz.
W czasie cyklu LubDokument zostały także pokazane dwa filmy: „Polacy na ratunek Żydom. Rodzina Jaroszów.” w reż. Bogny Bender- Motyki oraz „Lubelskie Ślady akcji Reinhardt.” w reż. Marka Dudy.
Pierwszy film opowiada o rodzinie Jaroszów, która przez okres okupacji pomagała Żydom w getcie w Piaskach. Bardzo często dom i zabudowania gospodarcze rodziny Jaroszów służyły Żydom do ukrycia się podczas łapanek, po których następowały represje oraz wywóz do miejsc zagłady. Jaroszowie otaczali także szczególną opieką żydowską rodzinę Lewinów, wysiedloną z niemieckich terenów – Wolfa Lewina i jego dwie córki Gertrudę i Hanę. Pomagali im w ukrywaniu się, dostarczając żywność i materiały pierwszej potrzeby. Historię opowiada rodzeństwo śp. Maksymilian Jarosz oraz ostatnia żyjąca z rodziny – Marianna Krasnodębska z d. Jarosz, autorka „Wspomnień o zaginionym świecie żydowskim w Piaskach”.
Pani Marianna w trakcie spotkania została odznaczona medalem. To nie pierwszy laur na jej koncie. Za swoją działalność pani Marianna otrzymała także m.in. Sygnet Niepodległości Festiwalu Filmowego Niepokorni Niezłomni Wyklęci oraz statuetką Drzwi do Wolności NNW.
„Lubelskie Ślady akcji Reinhardt” – to z kolei film zrealizowany przez Państwowe Muzeum na Majdanku przybliżający miejsca na terenie Lublina i okolicy, związane z operacją, która pochłonęła blisko dwa miliony Żydów zgładzonych w latach 1942–1943. Współczesny wygląd poszczególnych budynków i miejsc jest przyczynkiem do opowieści o ich historii i funkcjach, które nadali im sprawcy akcji „Reinhardt”.
Współorganizatorem LubDokument było Lubelskie Centrum Konferencyjne, Lubelski Węgiel Bogdanka, Lubelskie Samorządowe Centrum Doskonalenia Nauczycieli, IPN oraz Państwowe Muzeum na Majdanku.
Sygnet Niepodległości dla pani Marianny Krasnodębskiej w 2015 roku. Fot: Festiwal NNW
Drzwi do Wolności dla pani Marianny Krasnodębskiej w 2021 r. Odbiera pani Anna Tchórzewska. Fot: Festiwal NNW
Źródło: Lubelskie Centrum Konferencyjne, NewTV, Facebook.