130 rocznica urodzin generała Maczka – filozofa, który nie przegrał żadnej bitwy

przez Monika Tarka-Kilen

130 lat temu, 31 marca 1892 roku, w Szczercu pod Lwowem, urodził się gen. Stanisław Maczek, dowódca I Polskiej Dywizji Pancernej, wsławionej walkami pod Falaise podczas inwazji sił alianckich w Normandii w 1944 r. i wyzwoleniem holenderskiej Bredy.

W młodości marzył o karierze naukowej filozofa. W 1918 roku na polu bitwy awansował go osobiście komendant Józef Piłsudski. W 1939 roku dowodzona przez niego 10. Brygada Kawalerii skutecznie osłoniła przed Niemcami Armię „Kraków”. W wyzwalanych pod jego dowództwem miejscowościach Francji i Belgii, a szczególnie w holenderskiej Bredzie, pamięć o nim jest żywa do dziś. Stanisław Maczek – jedyny polski generał, który podczas II wojny światowej nie przegrał żadnej bitwy – to postać nietuzinkowa, lecz w Polsce wciąż mało znana.

Maczek uznawany jest za prekursora broni pancernej. Pierwsze szlify wojskowe zdobywał podczas wojny polsko-bolszewickiej jako obrońca Lwowa. Po wojnie, na zachodzie, odmówiono mu praw do emerytury. Pracował jako barman. Zmarł w 1994 w Edynburgu.

Na XIII Festiwalu NNW prezentowana była w 2021 roku multimedialna plenerowa wystawa poświęcona generałowi Maczkowi i jego żołnierzom.

Tak powinna wyglądać wystawa o naszych bohaterach

– powiedział wtedy dyrektor Festiwalu Arkadiusz Gołębiewski.

Wystawa „Generał Stanisław Maczek i jego żołnierze” opowiada dzieje absolwenta filozofii, który nie przegrał żadnej bitwy. Wystawę plenerową w trzech językach przygotowało Muzeum Historii Polski we współpracy z Muzeum Generała Maczka w Bredzie.

Generał Maczek w karierze wojskowej, drodze bojowej, właściwie osiągnął same sukcesy. To nietypowe jak na polskie warunki, gdzie II wojna światowa kojarzy się z wieloma porażkami, klęskami, często honorowymi, ale jednak słabościami

– mówił podczas otwarcia wystawy dyrektor Muzeum Historii Polski Robert Kostro. Dodał, że dowodzona przez gen. Maczka 10 Brygada Kawalerii podczas kampanii wrześniowej była jedyną dużą polską formacją, która nie dała się rozbić i niemal w pełnym składzie wycofała się na Węgry.

Kariera wojskowa Stanisława Maczka, zaczęła się przed I wojną światową, potem był awans na polu bitwy w 1919 r., wojna obronna z września 1939 r., w której 10. Brygada Kawalerii pod dowództwem Stanisława Maczka zdołała osłonić przed Niemcami Armię „Kraków”, ewakuacja przez Węgry i Francję na wyspy Brytyjskie i w końcu lądowanie aliantów w Normandii i seria zwycięskich bitew z 1944 r., podczas których 1. Dywizja Pancerna gen. Maczka uwolniła od okupacji niemieckiej kolejne miejscowości Francji, Belgii i Holandii.

Wirtualną wersję wystawy o Maczku i jego żołnierzach można znaleźć na platformie Google Arts & Culture. Na kanale youtube Muzeum Historii Polski natomiast obejrzeć można dwa filmy przygotowane przez Muzeum Historii Polski w związku z wystawą: dokument Rafała Geremka “Niepokonany. Opowieść o generale Stanisławie Maczku” oraz miniaturę Agaty Mianowskiej “Marian na wojnie. Animowana historia Mariana Walentynowicza”.

Polecane artykuły

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Akceptuj Czytaj więcej