16 września w Golaczewie odbył się pogrzeb Antoniego Wąsowicza, pseudonim “Roch”. Żołnierza niezłomnego zamordowanego przez komunistów w 1948 roku.
Antoni Wąsowicz urodził się 17 kwietnia 1922 roku. w Aloksie w powiecie Święciany na terytorium obecnej Litwy. Przed wojną ukończył szkołę powszechną i pracował w gospodarstwie rolnym. Nie jest znana jego działalność z okresu okupacji sowieckiej, a następnie hitlerowskiej. Według jego własnych relacji służył wówczas w jednym z oddziałów Armii Krajowej. Po ponownym zajęciu Litwy przez Związek Radziecki został powołany do służby wojskowej w 4. „warszawskim” pułku aprowizacyjnym. 25 maja 1945 roku, zdezerterował i wstąpił do oddziału partyzanckiego Władysława „Zadory” Tomczaka, z którym brał udział w akcji przejęcia więzienia w Szamotułach w czerwcu 1945 roku.
24 września 1945 roku po ujawnieniu wyjechał na Ziemie Zachodnie w poszukiwaniu rodziny. Tam nawiązał kontakt z polskim podziemiem niepodległościowym i w marcu 1946 roku wstąpił do oddziału „Wojsko Polskie” dowodzonego przez Władysława „Wisłę” Janura. Po częściowym rozbiciu tej grupy dołączył wraz z Adamem „Kowbojem” Domalikiem do oddziału Józefa „Ognia” Kurasia w listopadzie 1946 r. obejmując dowództwo 3 kompanii tego oddziału. Uczestniczył w akcjach ekspropriacyjnych, likwidacji działaczy komunistycznych i ich współpracowników. Był odpowiedzialny za wysadzenie pomnika wdzięczności Armii Czerwonej w Rabce 31 lipca 1946 roku.
Wiosną 1947 roku nie widząc celu dalszej działalności partyzanckiej wraz z dwoma kolegami podjął próbę przedostania się do amerykańskiej strefy okupacyjnej w Austrii. Ucieczka nie powiodła się i wszyscy trzej żołnierze trafili do więzienia. 18 grudnia 1947 roku wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Krakowie Antoni Wąsowicz został skazany na śmierć. Wyrok wykonano w więzieniu przy ulicy Montelupich w Krakowie 24 lutego 1948 roku. Jego szczątki odkryto podczas prac ekshumacyjnych na cmentarzu Rakowickim w październiku 2017 roku.
Uroczystości pogrzebowe odbyły się w kościele św. Andrzeja Boboli w Golczewie. Wziął w nich udział prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Karol Nawrocki i rodzina zmarłego. Msza Święta została odprawiona przez arcybiskupa szczecińsko-kamieńskiego Andrzeja Dzięgę. Następnie Antoni Wąsowicz został pochowany na cmentarzu komunalnym przy ulicy Krótkiej. Decyzją Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej sierżant Antoni Wąsowicz został pośmiertnie mianowany na stopień podporucznika.
Opracowano na podstawie:
- https://ipn.gov.pl/pl/aktualnosci/150182,Uroczystosci-pogrzebowe-Antoniego-Wasowicza-ps-Roch-Golczewo-16-wrzesnia-2021.html