Czesi już po raz drugi zorganizowali w Pradze festiwal filmów dokumentalnych wzorowany na polskim Festiwalu NNW odbywającym się co roku w Gdyni. Startujący w środę 10 listopada festiwal „Nezlomni a obetovani” pokaże także polskie filmy, a jego gośćmi specjalnymi będą m.in. reżyserzy: Arkadiusz Gołębiewski i Maciej Drygas. Samo wydarzenie oferuje, oprócz szeregu filmów, wystaw, debat, koncertu, także zwiedzanie przyszłej siedziby Muzeum Pamięci XX wieku.
Czeski festiwal potrwa od 10 do 14 listopada 2021 r. Tematem przewodnim w tym roku jest „Czerwony wiek. 100 lat historii partii komunistycznej”. To kontynuacja wystawy plenerowej i debaty o tej samej nazwie, którą główny organizator festiwalu, Muzeum Pamięci XX. wieku, pokazywało od maja do sierpnia.
Najlepszym sposobem przybliżenia młodych ludzi do czasów naszej najnowszej historii jest opowiedzenie o konkretnym ludzkim przeznaczeniu. O historiach ludzi, którzy tkwią w kole niesprawiedliwości i tych, dla których wolność narodu i wolność sumienia były tak ważne, że nie uginali się nawet pod brutalną presją. Za najbardziej silną emocjonalnie i komunikatywną uważam transmisję tych historii przez film – mówi Hana Kordová Marvanová, prezes zarządu Muzeum Pamięci.
Jak czytamy na stronie internetowej Festiwalu, „Organizatorzy dążą do stworzenia pokazu międzynarodowych filmów dokumentalnych poświęconych dramatycznym wydarzeniom i postaciom historycznym ostatniego stulecia. Festiwal jest inspirowany polskim festiwalem filmowym NNW (Niepokorni Niezłomni Wyklęci) w Gdyni”.
Nic dziwnego, że organizatorzy zaprosili też (podobnie jak w zeszłym roku) gości z Polski. W Pradze pojawi się znany i światowej sławy polski dokumentalista Maciej Drygas, autor poruszającego zarówno Polaków jak i Czechów filmu „Usłyszcie mój krzyk”. Głównym gościem festiwalu będzie natomiast dyrektor NNW Arkadiusz Gołębiewski, który przywiezie swój film „Inka. Zachowałam się jak trzeba”.
Polski film dokumentalny ma długą i znaczącą tradycję. Dlatego też w sąsiednim kraju powstają znakomite filmy odzwierciedlające tragiczną dla Polski historię XX wieku. Mimo to Polacy potrafili wielokrotnie przeciwstawiać się totalitarnym reżimom, czego dowodem było powstanie Solidarności w 1980 roku. Dzięki Instytutowi Polskiemu w Pradze dwóch uznanych polskich reżyserów Maciej Drygas i Arkadiusz Gołębiewski, który jest także dyrektorem Festiwalu NNW w Gdyni, przyjedzie na nasz Festiwal Filmowy. Ich ciekawe filmy pokażemy 11 i 12 listopada – napisano na stronie społecznościowej Muzeum Pamięci XX wieku, który jest organizatorem czeskiego festiwalu.
`
W programie Festiwalu są nie tylko nowe filmy, ale także te starsze, od dawna nie powtarzane. „Na festiwalu prezentowane są także filmy zrealizowane przed listopadem 1989 roku, dzięki którym można oddać klimat i kontekst epoki. Ponadto festiwalowi goście mogą liczyć na towarzyszące im debaty na temat wyświetlanych filmów, wystawy i koncert. Przygotowujemy również wydarzenia dla szkół średnich” – mówi dyrektor Muzeum Pamięci XX. wieku, historyk Jan Kalous. Widzowie mogą spodziewać się filmów uznanych czeskich i zagranicznych dokumentalistów, a także np. fragmentów filmów propagandowych z lat 50. czy programu skomponowanego z amatorskich nagrań filmowych z czeskiego podziemia.
Podobnie jak w pierwszym roku, na festiwalu rozdamy dwie nagrody. Jedną z nich jest Nagroda Strażnika Pamięci, kolejną nazwaliśmy Twórcą Pamięci. Pierwszą z tych nagród przyznano w 2020 roku Arkadiuszowi Gołębiewskiemu, reżyserowi i dyrektorowi Festiwalu Filmów Dokumentalnych NNW w Gdyni. Druga nagroda została przyznana w pierwszym roku festiwalu dokumentalistce Oldze Sommerovej za całokształt twórczości. W tym roku zaprosiliśmy jako gości reżyserów filmów dokumentalnych z Czech, Polski i Słowacji. W przyszłym roku zapraszamy również artystów z Niemiec, Austrii i Węgier – dodaje przewodniczący rady programowej festiwalu, historyk Petr Blažek.
Reżyserka Olga Sommerova (uhonorowana Drzwiami do Wolności) wspominała o czeskim festiwalu w podczas Gali Zamknięcia tegorocznego NNW w Gdyni. „Dzięki waszemu przykładowi powstał w Pradze podobny festiwal. Historia naszych dwóch krajów jest bardzo podobna, ale nieporównanie bardziej tragiczna była dla Polaków. Musimy pamiętać o tej naszej historii, aby nic złego się nie powtórzyło” – powiedziała.
Cieszę się, że przywoływanie polskich i europejskich dróg do wolności, które prezentujemy na Festiwalu NNW znalazło uznanie i kontynuację u naszych czeskich sąsiadów. Jako zespół Festiwalu możemy czuć się dumni, że naszą pasją opowiadania historii poprzez film, warsztaty, debaty, działania na rzecz utrwalania pamięci o weteranach i bohaterach, a także te skierowane do młodych osób, znalazły swoje odbicie w czeskiej Pradze. Wierzę, że nasze festiwale będą wzajemnie się dopełniały, przez co stworzymy nie tylko ważną platformę dla rozwoju produkcji filmów historycznych, ale również ważne miejsca debaty o przeszłości i przyszłości Europy- mówi dyrektor NNW Arkadiusz Gołębiewski.
Mamy nadzieję, że podobne festiwale filmów dokumentalnych, wzorowane na polskim Festiwalu NNW, będą organizowane także w innych krajach.
